ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΑΣ -ΝΙΚΟΣ ΒΕΛΙΩΤΗΣ
ΟΙ ΑΝΕΝΤΑΧΤΟΙ
Ο Γιάννηs Αγγελάκαs και ο Νίκος Bελιώτns μιλούν σrον Δημήτρη Δουλγερίδη για τη σύγχρονη ελληνική μουσική και εξηγουν γιατί το σκυλάδικο ακούγεται και στα εναλλακτικά στέκια.
Ο ένας προερχεται από την καλή εποχή των ροκ συγκροτημάτων. Οι Τρύπεs έγραψαν τη δική τουs ιστορια από το 1985 έωs το 2000 και ο Γιάννηs Αγγελάκαs ήταν παρών. Ο άλλοs ξεκίνησε από την εγχώρια ηλεκτρονική σκηνή για να περάσει στην πειραματική του Λονδίνου. Σήμερα, για τις ενορχηστρώσειs και το τσέλο του Νiκου Βελιώτη έχουν να λένε από τις ΗΠΑ ωs το Τόκιο. Συναντήθηκαν δισκογραφικά το 2005 στις «Ανάσεs rων λύκων» και τάραξαν τα λιμνάζοντα ύδατα με ηλεκτρονικέs δοξαριέs και σκοτεινούs στίχους. Προσδεθείτε. Το ίδιο επιχεiρούν και στη συζήτηση ηου ακολουθεί.
Δεν έχετε βαρεθεί να απoτελείτε το άλλοθι ότι κάτι καλό συμβαίνει στην ελληνική μουσική τα τελευταία χρόνια;
Nixos Βελιώτης: Δεν το βλέπουμε καθόλου έτσι και δεν μας αφορά πώς μας παρουσιαζουν διαφοροι.
ΓιαννηςΑγyελάκας: Eπίσης, δεν μας αποθαρρύνει ότι κάποιοι μας πλασάρουν σαν άλλοθι. Ας σωπάσουμε όλοι τότε και ας αφεθούμε στην ανοησία.
Το άλλο όνομα που ακούγετα είvαι του Θαναση Παπακωνσταντίνου. Εσείs έχετε ανακαλύψει κάτι άλλο που αξίζει;
Γ.Α.: Αν όλη η προσοχή για το καινούριο που λες εστιάζεται σε δύο τύπους που έχουν ήδη μια ιστορία, αυτό ειναι οξύμωρο και τραγικό. Ο Θανάσης κι εγώ πλησιάζουμε τα πενήντα. Μόνο ο Βελιώτης είναι 11 χρόνια νεώτερος.
Ν.Β.: Εγώ πιστεύω ότι γινονται πράγματα. Τώρα, αν τα media επικεντρωνονται σε δυο-τρια ονόματα, αυτό δεν σημαίνει οτι δεν βράζει και κάτι άλλο. Δεν σημαινει ότι επειδή δεν διαβάζεις για συγκροτήματα του myspace, δεν υπάρχουν κιόλας.
Φιμωμενοι παραγωγοί του ραδιοφώνου: κλισέ ή απηχεί τηv πραγματικότητα;
Γ.Α.: Φαντάζομαι οτι κάποιοι, πολύ λιγοι, θα νιώθουν φιμωμένοι -και οι πιο τιμιες περιπτώσεις από αυτούς θα το εγκαταλείψουv. Οι περισσότεροι είναι αυτοφιμωμένοι ,προκειμένου να κανουν την καριερούλα τους: Τώρα πια δεν μιλαμε για λογοκρισια.Η λογοκρισία ζει μέσα στον καθένα. Εγώ νομίζω ότι πρεπει να μιλάμε πλέον για «μεταλλαγμένους» ραδιοφωνικους παραγωγούς, που αυτολογοκρίνονται.
Αν το μέλλον της μουσικήs είναι η τεχνoλογια, ποια ειvαι η θεση των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειων σε αυτο;
Γ.Α.: Οι εταιρείες ήδη θορυβουνται, επειδή οι πωλήσεις των CDs ειναι χαμηλές. Δεν νομίζω ότι το πρόβλημα είναι η κυριαρχία του ΜΡ3 n το ιντερνετικο ραδιόφωνο.Το πρόβλημα ειναι οι παραγωγές. Αν υπάρχουν καλα τραγούδια, συγκινούν τον κοσμο σε όποια μορφή κι αν διατεθούν. Πρέπει και οι εταιρείες να σκεφτούν τις επιλογές τους. Επενδύουν στο φτηνο τραγούδι-εντάξει, υπάρχει κι αυτο, δεν μπορούμε να το βγάλουμε απ’ το κάδρο-, αλλά επενδυουν το 100% της ενεργητικοτητας των στελεχών τους. Στηνονται μικροκαριέρες και TV stars και από την άλλη τους φταιει το ΜP3.
Ν.Β.: Μιλάμε βέβαια για τις μεγάλες δισκογραφικες. Αλλά και αυτο έχει αλλαξει. Πλέον μπορεις να κανεις πολύ εύκολα μια μικρή ανεξαρτητη εταιρεια.
Από τη δική σαs εταιρεία, την ΑΙΙ Together Νο w , κυκλοφορησε έναs δίσκοs με τα ..ιδιόρρυθμα» του Ψαραντώνη. Γιατί αυτή η επιλογή;
Γ.Α.: Εντάξει, με τον Ψαραντωνη εγω έχω μεγάλο έρωτα. Τωρα μάλιστα ετοιμάζουμε και μια παραγωγή για τον γιο του, τον Ψαρογιώργη. Ταξιδευω χρονια στην Κρήτη και πιστευω πολύ σ’ αυτό το μουσικο ιδίωμα.’Οχι για τίποτε άλλο, αλλα επειδή είναι π πιο ζωντανός τόπος όπου η μουσική παράδοση εξελίσσεται.
Να μη φοβόμαστε δηλαδή το φολκλορισμό όταν ακούμε για τέτοιες παραγωγέs;
Ν.Β.: Θα σου πω τη δικη μου εμπειρία, επειδη ειναι κάτι καινουριο για μένα και δεν είχα αποφασίσει ποτέ να ασχοληθώ. Για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως επειδή η παράδοση-και όχι μονο στην Ελλάδα-βρίσκεται στη φορμόλη, τείνει να γίνει μουσειακό είδος. Το μόνο που τη διασώζει, ωστοσο, ειναι να εξελίσσεται.
Γ.Α.: Η μουσειακή αντίληψη της παράδοσης είναι ένα κακό από τη ρίζα του. Η παράδοση δεν ειναι κατι που ανακαλύφτηκε στο παρελθον και από τοτε προχωράει ακλόνητο και σταθερό μέσα στους αιώνες. Είναι δράση που περνάει στη δική μας εποχή και θα περάσει στο μέλλον. Αλλά βέβαια το πράγμα κακοφόρμισε στη χούντα. Μετά τη χούντα κάναμε χρόνια να ακούσουμε κλαρίνο.
Εκτός της Κρήτης δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο σε άλλα μέρη της Ελλάδασ;
Γ.Α.: Στην Κρητη υπάρχει μια ένταση. οι μουσικοί είναι διαθέσιμοι και ετοιμοι για να «σπασουν» την παράδοση και να την «απλώσουν».. Γι’ αυτό λέω ότι εiναι πολύ ζωντανή ακόμα στην Κρήτη. Απο την εποχή του Μουντάκη και του Σκορδαλού -που ήταν φοβεροί ανανεωτές της κρητικής μουσικής -έχουμε περάσει πλέον στην εποχή του Ψαραντώνη.
Ν.Β.: Και μάλιστα με πιό βαθιές τομές απο μια «πειραγμένη» ενορχήστρωση…
Μια άλλη μουσική σκηνή που ακούγεται πάντωs είναι τηs Πάτραs. κυρίωs για τιs ελληνικέs μπάντεs μέ αγγλικό στίχο.
Ν Β.: Κατά τύχη τις άκουγα μόλις χθές : Abb ίe Gale, Flakes κ.λ.π. Αρκετά από τα κομμάτια μου άρεσαν. Είναι ποπ και δεν φοβούνται να το πουν. Βέβαια , αρκετά πράγματα ψιλομοιάζουν με τους Rainίng Pleasure, που ξεκίνησαν όλή τη φάση. Νομίζω, πάντως, πως είναι μεγαλη συζήτηση το αγγλόφωνο τραγούδι. Τα medία διαχωρίζουν πολύ απλουστευτικά την ελληνική απο την ξένη μουσική και ξένη σημαίνει τελικά μονο αγγλόφωνος στίχος. Γιατί όχι δηλαδή ρωσικά;
Γ.Α.: Στην Αθήνα, για παράδειγμα, οι μεταναστες Θα μπορούσαν να εκφραστούν πχ ο καθένας στη γλώσσα του. Θα έχουμε σίγουρα τέτοια δείγματα σε καμιά δεκαετια.
Η ανεξάρτητη δισκογραφική Poeta Negra της Θεσσαλονίκης ανέστειλε τη λειτουργία τηs. Μια πόλη ενάμισυ εκατομμυρίου δεν μπορεί να συντηρήσει μια εταιρεία με ηλεκτρονική μουσική;
Ν.Β.: Μην το λες. Και στην Αθήνα των πέντε εκατομμυρίων υπάρχουν τεράστια προβλήματα.Μου κάνει εντύπωση παντως -δεν το ήξερα-, γιατί στο εξωτερικό πήγαινε πολύ καλά. ‘Εκανε πολύ avant-garde και πειραματικά πραγματα βέβαια…
Γ.Α.: Η κατάσταση σαφώς δεν ειναι εύκολη στη Θεσσαλονικη, η οποια παράγει πλέον σκυλάδες. Σίγουρα, όμως, θα προκύψουν ενδιαφέροντα πράγματα, που τώρα είναι σε διαδικασία αναζήτησης. Η πόλη έχει πολύ αρνητικά vibes, οπότε οι ανθρωποί της, όταν παιρνουν ανάποδες στροφές, ανακαλύπτουν πολύ ωραία τοπία.
Στο εξωτερικό τι γνωρίζουν από τα πειράματα που γιvονται στηv Ελλάδα;
Ν.Β.: Από την πειραματική σκηνή γνωρίζουν περισσότερα πράγματα επειδή είναι πιο παγκοσμιοποιημένη έστω και σε επίπεδο μιας «μυστικής ελίτ». Και οι ρολοι δεν είναι απόλυτα διαχωρισμένοι: δεν υπάρχουν promoters με την αυστηρη έννοια ή διευθυντές εταιρειών που βγάζουν τη δουλειά. Οι ίδιοι οι καλλιτέχνες διοργανώνουν φεστιβάλ και λειτουργούν σαν δυκτιο που κινείται σε ολο τον κόσμο. Οπότε, πράγματα που φεύγουν από την Ελλάδα , βρίσκουν πιο εύκολα πρόσβαση στις ΗΠΑ , τη Νότια Αμερική , σε Ευρωπαικές πρωτεύουσες και στο Τόκιο. Αν κι εγώ , έχω παίξει και στον Λίβανο
Η επικράτεια του λαϊκοπόπ είναι τόσο δεδομένη ή χρησιμοποιούμε πολύ εύκολα τον όρο;
Γ.Α.: Θ α σου πω ένα παράδειγμα. Χθες άκουγα στο ραδιόφωνο εκπομπή για τις φοιτητικές εκλογές (σ.σ, αρχές Απριλiου) και η παράταξη της Ν.Δ. έπαιζε Τάμτα, το ΠΑΣΟΚ Τσαλίκη και από κοινού οι δυό τους Καλομοίρα.Αν αυτή είναι η κατάσταση στα πανεπιστήμια , τότε τι να πώ; Δεν είναι συμπτωματικό ότι ο δικομματισμός λανσάρει το φτηνοτράγουδο ούτε ότι αποτελεί απόρροια της ηλιθιότητας.
Οι μεγάλες πίστες το φετινό χειμώνα πάντως δεν πήγαν καλά.
Γ.Α.: Ναι, το ξέρουμε .Αυτό δεν αλλάζει την κατάσταση. Χωρίς να παρακαλάνε κανέναν , οι τηλεοπτικοί σταθμοί προβάλλουν τα σκυλάδικα. Και τα κόμματα κουβαλάνε τους φοιτητές με χαμηλότερες τιμές. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στη Θεσσαλονίκη.
Πως σας φαίνεται που η συνέντευξή σας βγαίνει ύστερα από ένα εξώφυλλο της Πέγκυς Ζήνα με τον Δημήτρη Δανίκα;
Γ.Α.: Η ιστορία είναι γνωστή: οι «διανοούμενοι» και οι τηλεοπτικές περσόνες τύπου Ζουράρις , που το παίζουν φιλόσοφοι στην Ελλάδα , πρώην επαναστάτες , πρώην αριστεροί και στηρίζουν αυτή τη ξεφτίλα.
Ν.Β.: Εγώ θα έλεγα ότι πρωταρχικά είναι μια κίνηση του περιοδικού για να πουλήσει. Από πίσω είναι όλο αυτό που λέει ο Γιάννης.
Γ.Α.: Κάποιοι στηρίζουν με νύχια και με δόντια μια μουσική που έχει πεθάνει πια στην Ελλάδα. Οι εκπρόσωποι της λαικής ποπ δε πουλάνε πλέον . Και από την άλλη , οι άνθρωποι που έχουν πραγματικό λαικό έρεισμα δεν προβάλλονται. Τελικά τι είναι το playlist ; Αυτά που ακούει ο κόσμος ή αυτό που θέλουν να επιβάλλουν στον κόσμο να ακούει;
Δεν έχετε εξήγηση γιατί αυτοί που πουλάνε λιγότερο προβάλλονται κατά κόρον;
Γ.Α.: Στηρίζεται η φτηνή μουσική σε εποχές που συμφέρει κάποιους το αισθητήριο και η ψυχολογία του κοινού να είναι χαμηλό. Όταν συμβαίνει αυτό , μπορούν πιο εύκολα να σου πλασάρουν ότι είσαι ανώριμος για ένα πιο δημοκρατικό πολτικό σύστημα , για πράδειγμα. Εξ ού και ο δικομματισμός που λέγαμε , ο οποίος βασίζεται σ’ αυτήν την ηλιθιότητα.
Ν.Β.: Ένα λοβοτομημένο ακροατήριο είναι καλύτερο από ένα ανήσυχο ακροατήριο.
Γ.Α.: Οπου υπάρχουν αληθινά ακούσματα , το κοινό τα εμπιστεύεται. Και ο Θανάσης πάει καλά , και ο Μάλαμας, και οι δικές μας παραγωγές.
Τα παιδιά του myspace έχουν ανάγκη από μάνατζερ για να επιβιώσουν;
Γ.Α.: Όχι. Οτι είναι ορμητικό και πραγματικά καινοτόμο θα το μάθει όλος ο κόσμος. Και οι Τρύπες έτσι ξεκίνησαν. Όταν έγινε το συγκρότημα , οι περισσότεροι μας ρωτούσαν «καλά , πιστεύετε ότι θα σταθείτε στα πόδια σας;». Και όντως από το 1985 μέχρι το 1992 φυτοζωούσαμε. Αλλά στη συνέχεια συνέβη. Δεν πέσαμε από τον ουρανό. Σπάσαμε και εμείς κάποια ντουβάρια μέχρι να επικοινωνήσουμε με το ακροατήριό μας.
Κάτι που επαναλήφθηκε πριν από τρία χρόνια με τη συνεργασία σας στις «Ανάσες των λύκων». Πώς αυτός ο δίσκος βρήκε το δικό του ακροατήριο;
Γ.Α.: Δημιουργήσαμε κάτι πάνω στο οποίο πατούσαμε γερά. Ξέραμε και γιατί το κάνουμε και σε ποια εποχή το κάνουμε.
Ο «πειραγμένος» Βαμβακάρηs και Χατζιδάκις του δίσκου ήταν συνειδητές επιλογές;
Γ.Α.: Απολύτως. ‘Οπως και ο Ψαραντωνης και ο Βελιώτης, σε οτι με αφορά.
Θεοδωράκη θα «πειράζατε», όπως κάνατε με τον Χατζιδάκι;
Γ.Α.: Και ο Θεοδωράκης και ο Σαββόπουλος έχουν μεγάλα κομμάτια, αλλά δεν πρόκειται να «πειράξω» κανέναν από τους δύο, γιατί δεν μου δίνει έρωτα κάτι τέτοιο. Ο τρόπος που εξελίχτηκαν, παραμορφώθηκαν και παραφέρθηκαν μέσα στην ιστορία με αποθαρρύνει.
Ο Χατζιδάκιs κινδύνευσε ποτέ να παραφερθεί όπωs λες;
Γ.Α.: Ποτέ . Πέθανε 69 χρόνων και μέχρι την τελευταία του πνοή ήταν μακριά από όλα. Ο Χατζιδάκις είναι ένα αστέρι που λάμπει μέχρι σήμερα.
Ο στixoς «Διάολε, φύγε, μου κρύβεις τον θεό απ’το δiσκο με τους Επισκέπτες» ήταν γραμμέvoς για τον Χριστόδουλο;
Γ.Α.: ‘Οχι, δεν ήταν μόνο για τον Χριστόδουλο. ‘Ηταν για μια ολόκληρη συνομοταξία που χωρούσε πολλούς, και όχι μόνο παπάδες. Αλλά ευτυχώς βγήκε πολύ πριν τόν απαξιώσουν κάποιοι σήμερα. Ακούω τώρα από ανθρώπους του ραδιοφώνου να βγάζουν απωθημένα για τον Χριστόδουλο, μετά την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου. Γιατί δεν τα έβγαζαν τότε;
Τελικά, από τι πάσχει η Eλληνικn μουσική;
Γ.Α.: Από σοβαροφάνεια. Αν κάτι μου λείπει απ’ όλη τη φάση, είναι η «προστυχιά».
Ν.Β.: Είναι αυτό που λέγαμε πριν για την παράδοση. Καταλήγουμε σε κάτι εκτρώματα τύπου «η κρητική λύρα μέσα στο έντεχνο» και τέτοια. Εμένα με ενδιαφέρει πολύ να»γκρεμίζει» κανεις με θράσος πράγματα. ‘Οχι μια επανεκτέλεση ενός παλιότερου κομματιού.
Υπάρχουν χώροι που βοηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση;
Γ.Α: Εμείς έχουμε μεγάλο πρόβλημα, ακριβώς επειδή είμαστε απαιτητικοί.Δεν μπορούμε να βρούμε εύκολα ένα χώρο που ν αποβάλλει τη σκυλάδικη νοοτροπία. Είτε μιλάμε για έντεχνα σκυλάδικα είτε για λαϊκά.’Ολοι θέλουν να φάνε λεφτά. Δεν υπάρχουν επαγγελματίες που να στήνουν μουσικές σκηνές.
Ν:Β.: Δεν μπορώ να καταλάβω πώς οι ‘Ελληνες ειναι έτοιμοι να τα σκάσουνε σε έντεχνα ή ροκ στέκια με φιάλες ουίσκι κηι ξηρούς καρπούς. Παντού το πλαίσιο είναι το ίδιο, όχι μόνο στις μεγάλες πίστες.
Γ.Α.: Συμβαίνει και στα δήθεν εναλλακτικά. Μπορεί τα σκυλάδικα να καταρρέουν, αλλά τα ,»νεοσκυλάδικα» υιοθετούν αυτό το πράγμα. Με τη φιάλη μπροστά σου ακους το ποιοτικό πρόγραμμα. Εμει θα παίζαμε συχνότερα στην Αθήνα, αν υπήρχαν χώροι που αναπνέουν και επιτρέπουν στους ακροατές να ακούσουν και μόνο. Φτάνει πια με αυτή την κατάσταση, όλοι οι μαυροφορεμένοι σερβιτόροι περιμένουν να σου γεμίσουν το ποτήρι. Οι άνθρωποι πλέον δεν πηγαινουν σε live, αλλά σε κοινωνικές εκδηλώσεις.
